මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා වන යුරෝපා මානව හිමිකම් මානව හිමිකම් යාන්ත්‍රණය

     

 මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සහ නගා සිටුවීම සඳහා වූ අන්තර් ජාතික විධිවිධාන වලට අමතරව කලාපීය විධිවිධාන රාශියක් හඳුනා ගෙන තිබේ.ඉන්නං විධි විධාන මඟින් මානව හිමිකම් නගා නගා සිටුවීම මෙන්මමානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සහ ඊට ගරු කිරීම ඉහළ තත්ත්වයකට යොමු කිරීමට අපේක්ෂා කරයි.කලාපීය විධිවිධාන වල සාර්ථකත්වය මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය වීම සහ උල්ලංඝනය වීමට ආසන්න වීම යන්න යන අවස්ථාවලදී ඊට කාර්යක්ෂම අයුරින් ආමන්ත්‍රණය කිරීමේ හැකියාව මත පදනම් වේ.යුරෝපා මානව හිමිකම්  යාන්ත්‍රණය මෙවැනි එක් සාර්ථක කලාපීය විධිවිධානයකි.

       මෙම යුරෝපා මානව හිමිකම් බිහිවීමට බලපෑ බලපෑ පසුබිම පිළිබඳ අවධානය යොමු කිරීමේදී දෙවන ලෝක යුධ සමයේ සිදු වූ මහා පරිමාණ පරිමාණයේ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් වලට ප්‍රතිචාර දැක්වීමක් වශයෙන් බිහිවී ඇත.මානව හිමිකම් ,නීතියේ ආධිපත්‍ය ආධිපත්‍යය සහ බහුතරයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යුරෝපා නයි ටික ක්‍රියාවලියේ පදනමයි.යුරෝපා මානව හිමිකම් මානව හිමිකම් යාන්ත්‍රණය සහ එහි විධිවිධාන ප්‍රධාන ආයතන තුනක් මත පදනම් වේ.

             01. යුරෝපා කවුන්සිලය 

                     (මෙය සාමාජික රාජ්යන් 45 කින්                                     සමන්විත වේ )

            02. යුරෝපයේ සහයෝගීතාවය සහ                                 ආරක්ෂාව  සඳහා වන සංවිධානය

                     ( මේ සාමාජික රාජ්‍යයන්  55 කින්                                    සමන්විතයි )

            03. යුරෝපා සංගමය 

                      ( මේ සාමාජික රාජ්‍යයන් 25 25කින්                               සමන්විතය)

මානව හිමිකම් පිළිබඳ යුරෝපා ලේඛන 

* මානව හිමිකම් සඳහා වන යුරෝපා සම්මුතිය           (1950)

*යුරෝපා සාමාජීය වරපත්‍රය (1961)

*කෲර වද වදහිංසා , අනෙකුත් අමානුෂීය ක්‍රියා සහ අවමන් සහගත සැලකීම් පිටුදැකීම සඳහා වන යුරෝපා සම්මුතිය  (1987)

*Helsinki පනත (1975)

*කලාපීය හෝ සුළුතරයේ භාෂාව සඳහා වන යුරෝපා වරපත්‍රය (1992)

*ජාතික සුළුතරයේ සුරක්ෂිතතාව සඳහා වන සම්මුතිය(1994)

*යුරෝපා සංගමයේ මූලික හිමිකම් පිළිබඳ වර පත්‍රය (2000)

 මානව හිමිකම් සඳහා වන යුරෝපා සම්මුතිය 

     

 මෙය 1950 සම්මත කර ඇත.මානව හිමිකම් හා මූලික නිදහස පිළිබඳ යුරෝපා ප්‍රඥප්තිය ලෙසද මෙය හඳුන්වනු ලබයි.යුරෝපා ජනතාවට විශේෂයෙන්ම ප්‍රධානය කර තිබෙන අයිතිවාසිකම් මොනවාද සහ එම යුරෝපා සංගමයට අයත් රාජ්‍යයන් වල සිටින පුරවැසියන්ට ලබාදී තිබෙන විශේෂ අයිතිවාසිකම් මොනවද යන්න මෙයින් සාකච්ඡා කරනු ලබයි.මෙය 1950 ඉදිරිපත් වුවද බලාත්මක වන්නේ 1952 වර්ෂයේදී ය.එසේම මෙහිදී මූලික අවධානය යොමු කර ඇත්තේ යුරෝපීය පුරවැසියන්ගේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ව ය.

          මෙම මානව හිමිකම් ප්‍රඥප්තිය තුළ තුල අන්තර්ගත වන කරුණු අනුව එහි 02 වගන්තියෙහි ජීවත්වීමේ අයිතිය පිළිබඳව සඳහන් කර ඇත.එහිදී මරණ දඬුවම ඉවත් කිරීමට මොවුන් පියවර ගෙන ඇත.ප්‍රංශ විප්ලව සමයේ ගිලටීනය මං යන්ත්‍රය යොදා ගනිමින් යොදා ගනිමින් විශාල මිනිස් ඝාතන ප්‍රමාණයක් සිදු කර තිබුණි.එයින් බොහෝ මිනිසුන්ගේ මානව හිමිකම් කඩවීමක් සිදුවන්නට විය.මෙම සිදුවීම්වල අවසාන ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් යුරෝපා සම්මුතියට ජීවත් වීම පිළිබඳ ඇතුළත් කරමින් මරණ දඬුවම ඉවත් කිරීමට පියවර ගෙන ඇත.ඒ අනුව මෙකී සම්මුතිය හරහා යුරෝපීයයන්ගේ මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කරමින් ජීවත් වීමේ අයිතිය තහවුරු කර ඇත.අද වන විට යුරෝපානු රාජ්‍යයන් කිසිවක් මෙකී මරණ දඬුවම ලබා නොදීමට ක්‍රියා කරයි.තවද මෙම සම්මුතිය හරහා මිනිසුන්ගේ බොහෝ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් සුරක්ෂිත වී ඇත .එහිදී,

* වධහිංසාවේ අයිතිය

* සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය

* විවාහ වීමේ අයිතිය 

* සිතීමේ නිදහස ,හෘදයසාක්ෂිය  සහ ආගමික             නිදහස

* අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය 

ආදී බොහෝ අයිතිවාසිකම් සුරක්ෂිත වී ඇත.

යුරෝපා සමාජීය වර පත්‍රය 

1961 වර්ෂයේ දී සම්මත කරගනු ලැබූ මෙම වර පත්‍රය ආර්ථික හා සාමාජීය හිමිකම් අන්තර්ගත වූවකි.නමුත් එය යුරෝපා සම්මුතිය තරම්ම වැදගත් ලේඛනයක් නොවේ.ආරම්භයේ සිටම සිටම දුර්වල සහ අකාර්යක්ෂම ලේඛනයක් වූ මෙය දෙවරක්ම සංශෝධනයට ද ලක්ව ඇත.එම සංශෝධන වල ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් වෛකල්පිත ලේඛනයක් මත පදනම්ව  සාමූහිකව පෙත්සම් ඉදිරිපත් කිරීමේ  අයිතිය පුද්ගලයන්ට ලැබී ඇත.

කෲර වධහිංසා,අනෙකුත් අමානුෂික ක්‍රියා සහ අවමන් සහගත සැලකිලි පිටුදැකීම සඳහා වන යුරෝපා සම්මුතිය 

 1987 වර්ෂයේ දී සම්මත කරගනු ලැබූ මෙයා මෙය මානව හිමිකම් සම්බන්ධයෙන් ඉතාමත් වැදගත් ලේඛනයකි.මෙහිදී කෲර වධහිංසා, අනිකුත් අමානුෂික ක්‍රියා සහ අවමන් සහගත සැලකිලිපිටුදැකීම සඳහා ක්‍රියා කරනු ලබයි.ඒ හරහා යුරෝපියන්ගේ මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත වීමත් සිදු වී ඇත.

ජාතික සුළුතරය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා වන යුරෝපා සම්මුතිය  

 මෙම සම්මුතිය යුරෝපය තුළ සුළුතර අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ගැටළු වර්ධනය වීමේ දී ඊට ප්‍රතිචාර දැක්වීමක් වශයෙන් සම්මත කර ගනු ලැබූවකි.

මානව හිමිකම් පිළිබඳ යුරෝපා අධිකරණය 

යුරෝපයේ මානව හිමිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා වන ප්‍රධානම යාන්ත්‍රණය  වන්නේ මෙයයි.යුරෝපා කවුන්සිලයේ සියලුම සාමාජික රාජ්‍යයන් විසින් එහි තීන්දු පිළිගනු  ලබයි.මෙහිදී යුරෝපා අධිකරණයේ විනිසුරුවන්ගේ විනිසුරුවන්ගේ සංඛ්‍යාව යුරෝපා කවුන්සිලයේ සාමාජික රාජ්‍යයන්ගේ සංඛ්‍යාවට සමාන වන අතර සෑම විනිශ්චක දීම ජාතික ව්‍යවස්ථාවෙන් අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා ඔවුන්ගේ සහයෝගය ලබා ගනී. නමුත් විනිසුරු පත් කරනු ලබන්නේ නිපුණත්වය මතයි.කෙසේ වෙතත් මෙම යුරෝපා අධිකරණය විසින් නීති උල්ලංඝනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි විමසන අතර සිදුව ඇති හානිය සඳහා වන්දි ගෙවීමට නිර්දේශ කිරීමට බලය ඇත.

උදාහරණ-

        * යුරෝපා අධිකරණය ලිතුවේනියාව සහ රුමේනියාව යන රටවල් ඇමරිකානු ඩොලර් 117000වශයෙන් වන්දි ගෙවන ලෙස තීන්දු කරන ලදී .එසේ වීමට හේතු වූයේ,

        * අය කයිඩා ත්‍රස්තවාදී සැකකරුවන්                             දෙදෙනෙකු වන අබු සුබයිඩා සහ අබ්දුල් -                   අල්-රහීම්-අල්-නශිරි යන අයට වධහිංසා                   පැමිනවීම 

       * CIA සංවිධානයේ රහසිගත සිර කඳවුරු                      පවත්වාගෙන යාම හරහා වධහිංසා තහනම            පිළිබඳ යුරෝපා නීතිය උල්ලංඝනය කිරීම

යන කාරණා හමුවේ මෙම රටවල් ද්විත්වයට  යුරෝපා අධිකරණයට වන්දි ගෙවීමට සිදුව ඇත.කෙසේ වෙතත් මෙම යුරෝපා අධිකරණය අධිකරණය මේ වන විට මුහුණ දෙනන ප්‍රධානම ගැටලුව වන්නේ ඊට ඉදිරිපත් වන පෙත්සම් ප්‍රමාණය ශීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වී තිබීමයි.

යුරෝපා සංගමය මානව හිමිකම් ප්‍රතිපත්තිය 

මෙහිදී දේපළ පිළිබඳ අයිතිය, සමාගමේ නිදහස, ආගමික හෝ සමානාත්මතාවයේ මූලධර්ම ආරක්ෂා කිරීමක් සිදුවේ.

        

       යම් පුද්ගලයෙකුට ජීවත් වීමට සුදුසු රාජ්‍ය සොයනවා නම් ඒ සඳහා යුරෝපානු රාජ්‍යයක් තෝරා ගන්න යැයි යම් මතයක් ඉදිරිපත් වී ඇත.මෙවැනි මතයක් ඉදිරිපත් වීමට තරම් මෙම යුරෝපානු කලාපය තුළ මානව හිමිකම් කෙතරම් දුරට සුරක්ෂිත වීම තහවුරු වීමක් සිදුවෙලා තිබෙන්නට පුළුවන් ද? මේ අනුව පැහැදිලි වන්නේ අනිකුත් කලාපයන් වලට වඩා යුරෝපා කලාපය තුළ මානව හිමිකම් හොඳින් සුරක්ෂිත වී ඇති බවයි.

                   - තිසරි චානිකා -